Στα προσφυγικά της Κοκκινιάς

Οι άγνωστες περιοχές της πόλης, η κάψα της ανακάλυψης, το πρωτοείδωτο που ακόμα και σήμερα το αχανές λεκανοπεδιώτικο τηγάνι μπορεί και προσφέρει. Έτσι βρέθηκα στη Νίκαια, για πρώτη δυνατή φορά θα λεγα, πέρα από κάποιες φιλικές βίζιτες και μια παλιά επίσκεψη στο Μουσείο του Μπλόκου της Κοκκινιάς (εξαιρετικό) που μου άφησε μια συμπάθεια για την περιοχή.
Παρατηρώντας με πιο ώριμα μάτια στο σήμερα, συγκίνηση μου προκάλεσε κάτι που δύσκολα κάποιος της γενιάς μας προσέχει: τα στριμωγμένα στα πολύ στενά οικόπεδα σπιτάκια, το πως χωρίστηκε η γη σε μικρά κομματάκια γης για να φιλοξενήσει την καινούργια ζωή των προσφύγων του '22. Ένα μωσαικό από θραύσματα που απλώνεται απ' τις πλαγιές του όρους Αιγάλεω ως τα εργοστάσια των ισχνών μεροκαμάτων του Πειραιά. Χαμόσπιτα των τριων μέτρων, με ένα δωματιάκι που βάσταγε μια ολόκληρη οικογένεια, και τον αγώνα τους -κυριολεκτικά όμως-για επιβίωση. Και που αυτοί, και ο τόπος μας τα κατάφερε. Μεγάλη παρηγοριά αυτά τα μικρά σπιτάκια στο σημερινό κατάστρεμα, κάτι κρατάνε την ψυχή του παλιού Έλληνα που πάλευε πιο γενναία (ή στωικά) την σκληράδα της φτωχειας.

Και πέρα απ' τα σπιτάκια: η κοινωνικοποίηση! Τ' απογεύματα τα λάστιχα να δροσίζουν τα στενά, και όλοι να κάθονται έξω, άνθρωποι που γνωρίζονται στ' απέξω πια, μεσήλικες που γέρασαν μαζί, μια καθημερινότητα που οφειλή της είναι να πάρει την καρέκλα και να ζήσει μοιρολατρικά ένα ακόμα απόγευμα. Και τα παιδιά να παίζουν ελεύθερα, αδιανόητο σκηνικό για την Αθήνα.

Και στο φινάλε η μεγάλη έκπληξη: ανεβαίνοντας στα στενά πάνω απ' την Πέτρου Ράλλη ανακάλυψα ολόκληρα προσφυγικά τετράγωνα, ζωηρά και γεμάτα κόσμο, παππούδες που αρνούνται να εγκαταλείψουν και πολλούς μετανάστες πια, με ανέγγιχτη λαϊκή αρχιτεκτονική , ολόγυρα δίπατα σπίτια με χαγιάτια πολλά, -ανάμνηση της Μικρασίας-, και στο κέντρο καταπράσινες αυλές και εξωστρέφεια. Ένα μοντέλο αρχιτεκτονικής που μπορεί να παρέχει πολλά μαθήματα και ιδέες πιστεύω στους επαγγελματίες της.
Βέβαια, οκ, αυτά είδαν μάτια του τουρίστα, σαφώς και αντιλήφθηκα τη φτώχεια και τη στενότητα. Αλλά και πάλι, ένα ακόμα μάθημα κοινωνικού ζυμώματος, έτσι γύρισα όταν σκεφτόμουν μόνος στο ήσυχο ρετιρέ σπιτάκι μου.
Αλήθεια με πόσους μιλήσαμε σήμερα;

* Koκκινιά: το ιστορικό όνομα της περιοχής που περιλαμβάνει την Παλαιά Κοκκινιά, Νίκαια, Κορυδαλλό και χωρίστηκε διοικητικά (για εκλογικούς λόγους, πολύ κόκκινη) το 1941.

Πράγματα να γίνονται Bάνα μου!

The greek way: ένα μιξ βρετανικής στωικότητας και μεσόγειας αποφασιστικότητας υποβοηθούμενης με το πάθος του λαχταριστού ευρώ και βουαλά: όλα τρέχουν γοργά στο πολύ όμορφο γωνιακό νεοκλασσικό Αθηναϊδος και Ευαγγελιστρίας. Πότε κάηκε (ένα μήνα πριν), πότε πήραν μπρος οι μηχανές αποκατάστασης, κάτι προς το ταυτόχρονο η πραγματοποίηση τους. Μπαρ; εστιατόριο; εμπορικό δεν το νομίζω, τέλος πάντων αφού κράτησαν την πρόσοψη ας την αναδείξουν.



Εδώ κάνουμε αμάν να πεζοδρομηθεί/εξανθρωπισθεί κομματάκι-κομματάκι το κέντρο και ο Δήμος αποφάσισε να φάει ένα γερό κομμάτι απ' την ωραιότατη περασιά της Μητροπόλεως για να εξυπηρετήσει αμάξα. Μπορεί κάποιοι να το χρειάζονται, αλλά αμά έχεις όραμα για το κέντρο (όπως το έξω το ιχ που έλεγε ο Δήμαρχος προεκλογικά) δεν κάνεις την παραμικρή κίνηση προς το αντίθετο.


Το κτίριο του Φρουραρχείου στον Στ. Λαρίσης (που μαζί με την Δημοτική Βιβλιοθήκη κάνουν ένα εξαιρετικό συγκρότημα) που επιτέλους αποκτά χρήση, και μάλιστα την καλύτερη αφού εκεί είναι η έδρα της νέας υπηρεσία Αλληλοβοηθείας του Δήμου (συλλέγονται μετά από τηλ. στο 15422 τρόφιμα και είδη πρ. ανάγκης και δίνονται κατ' ιδίαν χωρίς ούρες και διακριτικά σ' αυτούς που τα χρειάζονται).


Το πρότζεκτ "τραπεζάκια στην Ομόνοια" προχωρεί και από Σεπτέμβρη θα μπορούμε να καθόμαστε στο κέντρο της δε, όπου σε 3 εκεί σημεία θα στηθούν τραπεζάκια, όπως επίσης και περιμετρικά εξαιρουμένου του τμήματος Σταδίου-Πειραιώς (έξαλλα τα KFC!). Έχω δε την αίσθηση δεδομένου ότι βλέπω το ΝΕΟΝ ούτε χρήση ν' αλλάζει, αλλά συχνά πυκνά να το φροντίζουν κάποιοι, ότι το Σεπτέμβρη λογικά θα ξανανοίξει.
Στη φωτογραφία: το μόνο που έχει βάλει ήδη τραπεζάκια είναι το καφεσαντουιτσάδικό με φάνκυιτς ταπετσαρίες στους τοίχους και πλαστικούς πολυελαίους, που την κορυφαία αισθητική του μετέφερε και στο έξω βάζοντας πλαστικό γκαζονοτάπητα από κάτω, γιάηξ!


Μετά από πρόσφατη περασιά σε Νίκαια-Πειραιά με χαρά είδα ότι παρά τους Ευαγγελάτους τα έργα προχωράνε και έχουν ήδη στηθεί λαμαρίνες για τα επερχόμενα εργοτάξια επέκτασης της γραμμής 3 από Αγ. Βαρβάρα και Πειραιά. >>


Ο Δήμος επίσης προχωρά και στο πρόγραμμα εγκατάστασης κοινόχρηστων ποδηλάτων σε 70 σημεία και κυρίως στο πολύ κέντρο >>. Εύχομαι μόνο να μην βανδαλιστούν, σας παρακαλούμε να μην βανδαλιστούν, δεν αντέχεται η απελπισία σαν βεβαιομένη πραγματικότητα.


Επίσης οι τζαμαρίες του ανακατασκευασμένου κτιρίου στην Ερμού Μοναστηρακίου, καθαρίστηκαν, ένδειξη ίσως ότι θα λειτουργήσει; Προς το παρόν αγαπώ πολύ τον φωτισμό που προσφέρει στο πεζοδρόμιο, πολύ αισθησιακός και κινηματογραφικός, πάρτε παγωτό και χαζέψτε προοπτική και το πλήθος ν' ανεβοκατεβαίνει.


Το θρυλικό κινηματοθέατρο του "Λαού" είχε γκρεμιστεί στα late 90s για να γίνει στρας μπουζουξίδικο αλλά ευτυχώς δεν συνέβη ποτέ. Έτσι τους τελευταίους 3 μήνες κάτι έχει αρχίζει να κτίζεται, ρώτησα γειτόνους δεν ξέρανε τίποτα. Από κλεφτές ματιές στο εσωτερικό διέκρινα μια τολμηρή αρχιτεκτονική με δυναμικές διαγώνιες γραμμές, ίδωμεν τι θα προκύψει, και σκέτο 'ζωή' μια χαρά μας κάνει.


Επίσης συνεχίζεται το πρόγραμμα τοιχογραφιών με την Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Μεταξουργείο, στην μεσοτοιχία με Δημοτικό Σχολείο, μια γλυκειά-γλυκειά πολύχρωμη σύνθεση.


Ευχάριστα νέα για τα "ρημαγμένα ξενοδοχεία των φτωχών" που 'χα καταγράψει σε παλιότερο ποστ. Το "Κοραής" στην Σολωμού ανακατασκευάζεται πλήρως..

...ενώ το "Β?" στην Κουμουνδούρου θα φιλοξενήσει προγράμματα του ΚΕΘΕΑ.


Τέλος άσχετο, ενθουσιάστηκα με την επιγραφή ΜΙΤΣΙ στη Βεϊκου στο Κουκάκι. Επιβλητικά μεγάλη και με φανταστική γκοθ γραμματοσειρά, ενώ το κτίριο κάνει τόσο διαφορετικό κι απόμακρο. Μνημείο, μην το πειράξει κανείς!

H πράσινη πολυκατοικία, Μεταξουργείο

Πέρα από την μπλε πολυκατοικία, η πόλη απέκτησε και την πράσινη. Βρίσκεται στην έξοδο του Μετρό Μεταξουργείο, αρχές της οδού Σάμου και πρόκειται για μια νέα πολυκατοικία, πολυτελή απ' αυτές που φτιάχνει ο Πάνος Ζουγανέλης στην ευρύτερη περιοχή (δες πολυκατοικία ηθοποιών).
Φαινομενικά θα λεγε κάποιος κιτς, έντονο το κοντράστ με το γύρω. Αλλά α) ποιο είναι το γύρω; Το πάνθεον της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής; Το αντίθετο ακριβώς και β) Έκπληξη, διαφορετικότητα: το κτίριο νομίζω το επιτυγχάνει σίγουρα δίνοντας μια αμελητέα αλλά τόσο αναγκαία πινελιά στην καρμπόν πόλη.
Και όχι μόνο αυτό: μ' αρέσει η δυναμική των μελετημένα ακανόνιστων όγκων και γραμμών, η ενίσχυση του αρτυ στυλ του με τις διακοσμητικές λεπτομέρειες, που ενισχύουν την αισθητική πρόθεση του αρχιτέκτονα, δεν υπάρχει σημαντικότερο απ' την "σαφήνεια" στο design.


Τα ιδιαίτερα μεταλλικά κάγκελα με διατηρημένη γυμνή την rough όψη τους.


Η είσοδος, με τα οργανικά κι ακανόνιστα γράμματα


Στο παραδίπλα τοιχείο μ' άρεσε ο συνεπής στο επιλεγμένο στυλ μεταλλικός αριθμός


Κυρίαρχο στοιχείο στο κτίριο, ένα εκκρεμές με τις δύο μπάλες, σε μαύρο και στο ψηφιδωτό πλακάκι που επαναλαμβάνεται στα μπαλκόνια (ίσως το μόνο που τσίνισε ήταν το σχήμα σταυρού στην κορυφή, έχει μια φόρτιση στην Ελλάδα σαν σύμβολο).


Τα ρετιρέ, μια μίξη γυαλιού, ιδιότροπων καγκέλων και επιφανειών με ψηφιδέ πλακάκι. Εκεί κρύβεται και η κοινόχρηστη πισίνα του κτιρίου.


Όσο να 'ναι...