Rethink Athens: Το πρώτο βραβείο και 40 φώτο απ' τις υπόλοιπες συμμετοχές

Aυτή η εικόνα της Ομόνοιας αρκούσε. Η αγαπημένη μου πλατεία, έμοιαζε τόσο όμορφη, γαλήνια, εξαγνισμένη από την λήθη, την απέραντη τσιμεντίλα,  την εξευτελιστική εγκατάλειψη και το βαρύτερο φορτίο σε ανθρώπινο πόνο που έχει αθηναϊκό σημείο φιλοξενήσει ποτέ.
Συγνώμη που ξεκινώ έτσι, κάτι έκανε κλικ δυνατό αυτή η εικόνα. Και συμπαρέσυρε το όλον και η πρόταση του ολλανδικού γραφείου okra (με την συμμετοχή και του ελληνικού  studio 75) είναι αυτή που κέρδισε τελικά τον διαγωνισμό του Rethink Athens. Εύκολα εφαρμόσιμη, με σαφώς χαμηλό κόστος κατασκευής, έπαιξε έξυπνα και εξουδετέρωσε μάλλον εύκολα (δείτε τις άλλες προτάσεις παρακάτω) με τον ορθολογισμό της πράγμα που τόνισε και ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση.
Πέρα απ' τα χαμηλά κόστη, προσφέρει μια Πανεπιστημίου και το γύρω της εντελώς διαφορετικό. Η λέξη "ξαπόστεμα" ήρθε στο νου μου, και αυτό την εκεί πραγματικότητα κομίζουν οι Ολλανδοί. Η πλατιά Πανεπιστημίου χωρίζεται σε λωρίδες, μια για το τραμ (ουσιαστικά μόνο μέσο που κινείται επί αυτής) και εκατέρωθεν πολλά δέντρα, πάγκοι,  ποδηλατόδρμος, μαμάδες, μπάμπαδες και λοιπά του autocad.
To ίδρυμα Ωνάση θα χρηματοδοτήσει την ολοκλήρωση της μελέτης (συγκοινωνιακής σε συνεργασία με ΟΑΣΑ) ενώ για την υλοποίηση της ανάπλασης θα χρησιμοποιηθούν μόνο κοινοτικά κονδύλια. Με το καλό!

Ακολουθούν το 1ο βραβείο και  η συνοδευτική ανάλυση του  καθώς και 40 φωτογραφίες από τις υπόλοιπες προτάσεις που θα φιλοξενούνται σε έκθεση στον κάτω χώρο της Στέγης μέχρι 6 Μαρτίου (κλικ στις φώτος για μεγέθυνση)



Η νικητήρια πρόταση

Πλατεία Δικαιοσύνης


Διασταύρωση Κοραή- Πανεπιστημίου


Πλατεία Ομονοίας


Τριλογία


Άποψη καθημερινότητας



ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ
OKRA LANDSCHAPSARCHITECTEN BV (Knuijt Martin)
MIXST URBANISME (Thoral Ingeborg)
WAGENINGEN UNIVERSITY, Department of Environmental Sciences, Landscape Architecture Group (Klemm Wiebke, Steenbruggen Arian, Heusinkveld Bert)
STUDIO 75 (Πάντος-Κίκκος Στέφανος)
WSGReenTechnologies GmbH (Peretti Guilia, Bruse Michael, Winterstetter Thomas)

Ένα βήμα παραπέρα
Προκλήσεις – Για να γίνει η καρδιά της Αθήνας ένα πραγματικά σύγχρονο μητροπολιτικό κέντρο, θα πρέπει το πιο κεντρικό τρίγωνό της να μεταμορφωθεί σε ένα πολύ ζωντανό μέρος της πόλης. Ο χώρος που κερδίζεται αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση μιας πόλης που μπορεί να περπατηθεί χάρη στην περιορισμένη κυκλοφορία αυτοκινήτων, και μπορεί να μεταμορφωθεί σε μια παλλόμενη, πράσινη και προσβάσιμη καρδιά της πόλης. Θα πάμε ένα βήμα παραπέρα τις σύγχρονες ιδέες για τον έλεγχο των περιβαλλοντικών συνθηκών, τη μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων και τον προγραμματισμό του δημόσιου χώρου: θα πάμε σε μια ολοκληρωμένη πρόταση, δημιουργώντας μια ανθεκτική και προσβάσιμη πόλη, που θα σφύζει από ζωντάνια, και δεν θα περιορίζεται στα όρια έργου του αλλά θα συνδέει την περιοχή αυτή με τις γειτονικές της και θα είναι καταλύτης για ολόκληρη την πόλη.

Ανθεκτική πόλη – Η Πανεπιστημίου θα μεταμορφωθεί σε μια πράσινη ραχοκοκαλιά, που θα βρίσκεται στο κέντρο ενός πράσινου δικτύου, προσφέροντας σκιά και προστασία. Στην ανθεκτική αυτή στρατηγική περιλαμβάνονται συγκεκριμένες επιλογές που έχουν να κάνουν με τη μείωση της αστικής θερμοκρασίας και τη βελτίωση της περιβαλλοντικής άνεσης (φυσική ψύξη με τη βοήθεια δημιουργίας πράσινου και σκιάς στο δημόσιο χώρο, πράσινες ταράτσες και προσόψεις, ψυχρά δάπεδα), τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας καθώς και τη διαχείριση του νερού (συγκέντρωση νερού από καταιγίδες και άρδευση). Να μετατρέψεις το τρίγωνο της πόλης σε ένα πράσινο πλαίσιο, να μετατρέψεις τις μικρές γωνίες του σε πράσινες περιοχές και να συνδέσεις αυτό το πλαίσιο με τους πράσινους λόφους γύρω από το κέντρο της πόλης, θα έχει ως αποτέλεσμα τον μετριασμό της αστικής θερμοκρασίας, που δεν θα περιορίζεται μόνο στην Πανεπιστημίου αλλά θα επιδρά σε όλο το Μητροπολιτικό κέντρο. Η στρατηγική του πράσινου στην Αθήνα θα συνδυάζεται με μια στρατηγική άρδευσης, δεδομένου ότι η καλή κατάσταση των φυτών είναι αποφασιστικής σημασίας για τη συμβολή στη μείωση της θερμοκρασίας. Το βρόχινο νερό θα συλλέγεται σε υπόγειες δεξαμενές, στις ταράτσες ή οπουδήποτε αλλού μπορεί να συλλεχθεί σε αυτή την περιοχή. Πέρα από την επίλυση των τεχνικών προβλημάτων, το νερό θα χρησιμοποιηθεί και με ποιητικό τρόπο, κάνοντας αναφορά στον υπόγειο ποταμό Ηριδανό.

Προσβάσιμη πόλη - Το πράσινο πλαίσιο θα χρησιμοποιηθεί ως ένα συνεκτικό δίκτυο που θα ενώνει τον δημόσιο χώρο προς κάθε κατεύθυνση και θα συνδέει τις παρακείμενες γειτονιές, με αποκορύφωμα την Πανεπιστημίου. Αποκαθιστώντας τη συνέχεια των οδών που διασταυρώνονται θα επιτευχθεί συνέχεια και στην περιπατητική εμπειρία. Σχεδιάζοντας την εικόνα της νέας γραμμής του τραμ ώστε να είναι σαφής και εμφανής και να αποτελεί μέρος της αίγλης του χώρου θα συμβάλουμε στη συνοχή που σκοπεύουμε να επιτύχουμε. Στην πραγματικότητα, η Πανεπιστημίου προσφέρει ένα Συμμετοχικό χώρο 2.0 (Shared space 2.0), ένα συνδυασμό “συνεχούς ροής” και “ανάπαυσης”. Το σχέδιο έχει τέσσερεις χαρακτηριστικούς τόπους: το Σύνταγμα και η Πλατεία Ομονοίας θα γίνουν δύο πράσινες αστικές πλατείες, με εξέχοντα και άφθονα υδάτινα στοιχεία. Η πλατεία Δικαιοσύνης θα γίνει ένα πράσινο αστικό δωμάτιο, το οποίο θα συνδυάζει μια ‘πηγή’ νερού πλάι στο άδειο κτίριο και θα το συνδέει με δραστηριότητες σε ένα σκιασμένο προαύλιο. Στο μέσο της οδού Πανεπιστημίου, μια πράσινη σύνθεση θα δώσει στο Πανεπιστήμιο το χαρακτήρα αστικού πάρκου.

Πόλη που σφύζει από ζωντάνια – Η Πανεπιστημίου θα μετατραπεί από “οδό” σε “βουλεβάρτο”, με την προσθήκη φιλόξενων χώρων στη γραμμική της συνέχεια. Χρησιμοποιώντας και μετατρέποντας ισόγεια, προτείνουμε την ιδέα του θεάτρου των 1000 δωματίων στα κενά κτίρια, οργανώνοντας πολιτιστικά δρώμενα και εντοπίζοντας εστιακά σημεία που θα δημιουργήσουν μια νέα ζωντανή ατμόσφαιρα. Το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων αυτών θα έχει σχέση με την ελληνική φιλοσοφία, την επιστήμη, το θέατρο και την τέχνη. Στον δημόσιο χώρο θα στηθούν μικρές εξέδρες για υπαίθριες δράσεις. Μια ‘ζώνη προσέλκυσης’ θα ενισχύσει τα ήδη υπάρχοντα μέτωπα του δρόμου και θα δημιουργήσει συνδέσμους ανάμεσα στο κτισμένο περιβάλλον και τον δημόσιο χώρο. Σε μικρότερη κλίματα οι αρχιτεκτονικές εγκαταστάσεις περιπτέρων δεν θα εστιάσουν μόνο στην εμπορική δραστηριότητα αλλά θα προσφέρουν και άλλες εξυπηρετήσεις όπως τα ‘περίπτερα νερού’ ή μια βιβλιοθήκη παιχνιδιών. Διαδραστικό διακοσμητικό φως στον δημόσιο υπαίθριο χώρο θα δώσει την κατάλληλη ατμόσφαιρα κατά τις βραδινές ώρες.
Με όλα αυτά πιστεύουμε ότι το σχέδιο αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ανώνυμου χώρου στην καρδιά της Αθήνας και αποδεικνύει ότι o αστικός παλμός μπορεί να συνδυαστεί με τη δημιουργία μιας ραχοκοκαλιάς που να είναι πράσινη και φιλική στον πεζό, συμβάλλοντας στην ποιότητα ζωής στην Αθήνα.

Δείγματα εργασιών
 της OKRA
 σε άλλες πόλεις










Σχέδια από τις
 υπόλοιπες  προτάσεις