Βλογημένο Mπεράτι κι ατέλειωτες οικοδομές τ' Αυλώνα


Το νο2 που πρέπει να δεις στην Αλβανία το Αργυρόκαστρο, το νο1 το Μπεράτι (Berat) λέγανε οι τουριστικοί οδηγοί κι έτσι 4 ώρες μετά μέσα σ' ένα φουργκόν (υπεραστικά  μίνι βαν) βρεθήκαμε στην πόλη με τα χίλια παράθυρα. Αυτό το προσωνύμιό της και για το όνομά της επικρατέστερη η σλάβικη εκδοχή πως βγαίνει από το Belgrad (δηλαδή λευκή πόλη) και περπατώντας τα στενά της φάνηκε η αληθοφανέστερη μιας και σε αντίθεση με την σταχτιά πέτρα του Αργυρόκαστρου εδώ ήταν λευκή παντού: καλντερίμια, λιθοδομές, οι πάλευκοι τοίχοι.
Το Μπεράτι όντας στο κέντρο της χώρας, και όχι εσχατιά όπως το Gjirokaster, είναι φανερό ότι έχει φροντισθεί περισσότερο και έχει γίνει μια προσπάθεια να τουριστικοποιηθεί. Αυτό σε συνδυασμό με την αρκετά μεγάλη νέα πόλη (110.000 πληθυσμός) κάνει το γραφικό μιξ λιγότερο έντονο. Παρ' όλα αυτά η θέση του είναι πραγματικά ευλογημένη. Ο Οsumi (Αωός) κυλά στο κέντρο της, ασημένια ποταμάκια γυροβολάνε, παλιά σπίτια σκαρφαλωμένα κρέμονται σε βουνόλοφους, καταπράσινες καλλιεργήσιμες εκτάσεις χαϊδευουν το μάτι, χαρίζοντας, στην πόλη από ψηλά, μια είκονα αξέχαστη.





Τα χίλια παράθυρα αφορούν το κομμάτι της πόλης και την εικόνα που βλέπετε.







Το κεντρικό καλντερίμι που οδηγεί στο Κάστρο, με τη λευκή πέτρα παρούσα παντού




Το κομμάτι αυτό έμοιαζε πιο χωριάτικο, χαλαρωτική βουκόλα ηρεμία.



Το Κάστρο
Περισσότερο καστροπολιτεία μιας και μέσα στα τείχη του κάστρου υπάρχει ο παλιός οικισμός που είναι σκέτο αριστούργημα, χωρίς καμία σύγχρονη παρέμβαση. Παλιές πόρτες, κλήματα και άπειρα λουλούδια, ένας ήσυχος πέτρινος μικρόκοσμος.


H κυρία Βιολέττα, μας κάλεσε στο σπίτι της, μας κέρασε καφέ μερακλίδικο, μας κέρασε γλυκά του κουταλιού, ε και στο τέλος αγοράσαμε κι ένα βαζάκι, φίνο σύκο.







Το κυρίως Κάστρο


Το κυρίως κάστρο θέλει πολλή δουλειά. Είναι όλο ρημαδιασμένο και γίνεται μεγάλη προσπάθεια αναστήλωσης. Καμία σχέση με το άψογο του Αργυροκάστρου. Αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι η εκπληκτική του θέα. Βουνά, ποτάμι, κοιλάδα, ένα 360ο υπερθέαμα.






Ένα ενδεικτικό λάθος αντιμετώπισης του μνημείου από τους φορείς τους η εικόνα των τσαντών που κρέμαγε πωλητής στα τείχη.


Το κάστρο είναι μνημείο της παλιάς βαλκάνιας μείξης και συμβίωσης Χριστιανών και Μουσουλμάνων μιας και συνυπήρχανε εκκλησιές και τζαμιά.


Δεν αποδίδει σε καμία περίπτωση η φώτο την εκπληκτική θέα, απ' τις συγκλονιστικότερες εικόνες που χω ματαδεί πραγματικά είχε καθρεφτιστεί όλη μέσα μου.


(κλικ φώτο για θεία μεγέθυνση)




Εnver, το όνομα του Χότζα που ήταν ζωγραφισμένο στο βουνο Shpirag, απέναντι απ' το κάστρο. Το 1994 το αλλάξανε σε NEVER. >>



Το νέο Universitati Berati πολύ το ζήλεψα: έτσι πρέπει να είναι ένα Πανεπιστήμιο, με κτίριο εμβληματικό κόσμημα για την πόλη όχι τα δικά μας τα μοντέρνα νεοκλουβιά, δεσπόζει στην πόλη και την ανεβάζει απίστευτα στα μάτια του επισκέπτη.




Η νέα πόλη είναι μια χαρά. Φαρδιά πεζοδρόμια στους μεγάλους δρόμους, στενάκια στο εντός, πλατείες και πράσινο φροντισμένο. Η περατζάδα στον κεντρικό δρόμο με τις καστανιές επιβάλλεται, με τους Μπερατιανούς στ' ατέλειωτα καφέ ολόγυρα να κάνουν χάζι. Γενικά στην Αλβανία οι κεντρικές αρτηρίες είναι λαμπίκο, ίχνος σκουπιδιού, ίχνος tagging, όλα στην θέση τους αστραφτερά.


Η 'νέα' γέφυρα που χαρίζει ένα υπέροχο τράνταγματάκι στο περπατητό.


Ενώ στην παλιά γέφυρα έχει υπαίθριο παζάρι, τόσο βαλκανικό που το αγαπάς, όλοι από δω ψωνίζουν, ρούχα όπως εδώ στις ατελείωτες κρεμάστες...


...φρούτα, λαχανικά, γάλα, κρέας, πέστροφες σε ενυδρεία, κότες ζωντανές.


Ο καθείς κι ένα τελάρο να πουλά ότι μπορείς να φανταστείς, υπάρχει άλλη επιλογή μες στη φτώχεια;


Το είδαμε δύο τρεις φορές, μερικά πρόβατα τα είχανε σαν κατοικίδια. Πιο λογικό το πρόβατο για κατοικίδιο, δίνει μαλλί, γάλα, απ' το κανίς τι να περιμένεις;


Το Μπεράτι έχει αντιπροσωπευτικότερο μιξ της πραγματικής Αλβανίας. Ισορροπημένη παρουσία και των δύο θρησκειών αλλά στο background, και μεγάλη πόλη και μικρή στα σημεία της, και ενδεικτικό της ανάπτυξης αλλά και της καθυστέρησης μιας κοινωνίας αγροτικής, που είναι τόσο γοητευτική στα μάτια ενός τουριστα. Highly recommended και πηγαίντε τώρα, η Αλβανία αναπτύσσεται και θα χαθεί αμεσότατα το παλιό άρωμα.

Μετάβαση: το σημείο κλειδί είναι η μεγάλη πόλη Fier, συγκοινωνιακός κόμβος της Αλβανίας. Κατεβαίνετε εκεί και παίρνετε ένα fourgon (υπεραστικά μινι βαν με συνεχή δρομολόγια) για το Μπεράτι γύρω στη 1.30 ώρα (κακός αγροτικός δρόμος και κρίμα). Από Αργυρόκαστρο φεύγει φουργκόν κάθε μέρα 16.00 (4 ώρες 800lek). Στην κεντρική πλατεία φεύγουν άπειρα φουργκόν για Elbasan, Tirana, Vlore, κλπ)/
Διαμονή: Μείναμε στο Hotel Berat πολύ κοντά στην κεντρική πλατεία, εκεί που σ' αφήνει το λεωφορείο. 25€ το δίκλινο, σε παραδοσιακού στυλ τριώροφη πανσιόν.
• Περισσότερα ινφο περί ταξιδιού στην Αλβανία στο τέλος του ποστ για Αργυρόκαστρο


Αυλώνας

Τελευταίος σταθμός, της τελευταίας στιγμής επιλεγμένος, ο Αυλώνας, Vlore. To στορυ γνωστό: τουριστικό θέρετρο, κάποιες μνήμες για μας τους Έλληνες  από Βορειοηπειρώτες που ανέφεραν τον τόπο και τίποτα παραπάνω. Έτσι όταν φτάσαμε και αντικρύσαμε την νέα πόλη πάθαμε κάτι. Ήταν φανερά η πιο φροντισμένη, σχεδόν μια άλλη χώρα. Θα 'χει να κάνει με το ότι βλέπει την Ιταλία με ότι σε στυλ συνεπάγεται αυτό,  ότι η θάλασσα πλένει με ανοιχτομυαλιά και κοσμοπολιτισμό τα παραθάλασσια μέρη, ή ο τουρισμός που όντας απ' τα ελάχιστα εισαγόμενα λεφτά στην χώρα αναγκάζει το κράτος να επενδύει πολύ χρήμα (ολοφάνερο αυτό από τον εντυπωσιακό καινούργιο δρόμο στυλ Αττικής οδού που οδηγεί απ' το Fier στην πόλη).
Η αίσθηση λοιπόν του να περπατάς στον κεντρικό δρόμο της πόλης εξαιρετική. Τα πεζοδρόμια πλατειά, τεράστια, όλη η διαδρομή φυτεμένη με φοίνικες, καταστήματα άπειρα με κόσμο να ψωνίζει και να πίνει καφέδες μ' ελλαδίτικη αναλαφριά, σκουπίδια ανύπαρκτα. Και κτίρια ολοκαίνουργια, χτίζουν οι Αλβανοί μαστόροι όλη την χώρα (η διαφοροποίησή της είναι εντυπωσιακή 1.5 χρόνο μετά το πρώτο εκεί ταξίδι μου), αλλά εδώ το παραχτίσανε. 10όροφες πολυκατοικίες στο σερί σε ολοκαίνουργιους πλατιούς δρόμους. Το παλιό απαξιώνεται και σιγά-σιγά αυτογκρεμίζεται και οι κάτοικοι με την βοήθεια των ελληνικών τραπεζών αγοράζουν νέα ολοκαίνουργια σπίτια με 450€ το τετραγωνικό.
Αυλώνας, μια πόλη εργοτάξιο, η μόστρα μαζί με τα Τίρανα της νέας Αλβανίας.









Ωραία διαφανή τα περίπτερά τους.


















Βροχερό το απόγευμα όταν φθάσαμε, ένα εξαιρετικό καφέ, μοντέρνο αλλά με ησυχία παλιά χωρίς λεήντυ γκάγκες στα μεγάφωνα ήταν όαση. Όπως και η σοκολάτα τους, πηχτή πραγματική, όχι νεροζούμι.



Η κεντρική πλατεία που αναπλάσσεται. Τον Νοέμβρη γιορτάζονται τα 100 χρόνια ανεξαρτησίας του Αλβανικού κράτους, και μάλιστα στον Αυλώνα αφού εδώ υψώθηκε για πρώτη φορά η σημαία.




Βέβαια η παλιά πόλη υπάρχει ακόμα και δεν ήταν κοντά στην θάλασσα ασφαλώς, εκεί μένουν τα φτωχότερα στρώματα...

...αλλά κι εκεί βλέπεις την συνήθη αλβανική εικόνα, χαμόσπιτα δίπλα στα νέα θηρία, κάτι σαν Μεταμόρφωση/Μενίδι την περασμένη δεκαετία.













Στον παραλιακό δρόμο, στην θάλασσα, οι χοτζέικες πολυκατοικίες, μνημεία φτώχειας με την απεριποιησία τους και δίπλα οι αστραφτερές νέες με τα ολοκαίνουργια πλακάκια μοιάζουν σαν στόχο ζωής για τα παιδιά που παίζουν ανέμελα, πως μια μέρα θα μπουν σ' αυτές.




Η παραλία είναι πραγματικά τεράστια. Οκτώβρη μήνα δεν υπήρχε σαφώς ψυχή, τα καλοκαίρια έμαθα από σουβλατζή με θητεία στην Παλλήνη ότι έρχεται όλη η χώρα κι οι μετανάστες εδώ για μπάνιο. Ευρωπαίοι όχι και τόσο, προτιμούν τους γραφικότερους Αγίους Σαράντα.




Η νέα παραλία στο απέναντι, με σπίτια για ευκατάστατους Βαλονιώτες (Valona για τους Ευρωπαίους η πόλη)


Εδώ ο Αλτιν, ήταν μόνος στην παραλία και μου πιασε κουβέντα. Σπούδασε μηχανικός, κοίταζε προς Ιταλία που βρέθηκε εκεί για 1.5 χρόνο και θέλει να επιστρέψει (έχει πρόβλημα με την κάρτα του). Ονειρεύεται να πάει στην Αγγλία, γιατί τα λεφτά ήταν περισσότερα, αν και δεν ξέρει λέξη αγγλικά.  Με μελαγχόλησε, ένιωσα την πίεση ενός νέου ανθρώπου και τα χωρίς ανταπόκριση και βάση όνειρα που κάνει εγκλωβισμένος σε μια επανάληψη.


Μετά έπιασα κουβέντα στα ιταλικά και πάλι με έναν μεσήλικα που πουλούσε φρούτα σε μια κόγχη σχεδόν μές στο δρόμο. Μου πε πως ήταν Τσάμης και ότι έχει περιουσία στην Ελλάδα, και είναι Έλληνας πολίτης και το ελληνικό κράτος τον έδιωξε. Απλές γεμάτες κουβέντες που μ' άφησαν σιωπηλό, δεν ξέρω πως με έβλεπε. "Όλοι τα ίδια κάνανε τότε στα Βαλκάνια τριγύρω, έτσι ξέρανε, έτσι ήταν στα μυαλά τους" του 'πα, μου χαμογέλασε συγκαταβατικά και με κέρασε ρακή.
Τον ρώτησα αν σ' αρέσει αυτό με τις πολυκατοικίες και μου 'πε πως είναι ασχημο πιάνοντας τον λαιμό του σαν να τον πνίγουν.






Ο Αυλώνας τελικά είναι η νέα ολοκαίνουργια χώρα, τόσο νέα που το πιθανότερο σε πολύ λίγα χρόνια να μην λειτουργεί τόσο απαξιωτικά στο ελληνικό μυαλό και να πηγαίνουμε κάργα εκεί για διακοπές, μη πω για δουλειά. Οι αλλαγές είναι τεράστιες, σοκαριστικές για τους ντόπιους και συνεχείς, κάτι σαν Ελλάδα του ΄90. Κι ακόμα και αν γίνει το δικό μας μπουμ τουλάχιστον να μείνει ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο στους κατοίκους.




Μετάβαση: φεύγουν πολλά λεωφορεία απευθείας για Αυλώνα (Vlore = Βλόρα) από Αθήνα. Τα εισιτήρια στα γνωστά 25€. Και πάλι από δω έρχεσαι μέσω Fier σε μισή ώρα.
Διαμονή: Πάνω στην κεντρική πλατεία έχει τα ολοκαίνουργια Lux και Vlore. Το δίκλινο στα 30ευρώ, αλλά είναι ποιοτικά, τ' αξίζουν. Υπάρχουν και πολλά στον κεντρικό δρόμο προς παραλία.
• Περισσότερα ινφο περί ταξιδιού στην Αλβανία στο τέλος του ποστ για Αργυρόκαστρο




Και στο τέλος: οι ΑλβανοίΜέσα στα φουργκόν στριμωγμένοι με κότες, μελίσσια, μπόγους, ταξιδέψαμε 4 μέρες από πόλη σε πόλη κι εκεί βρήκαμε συμπνυκνωμένη την ουσία της Αλβανίας: όλη η χώρα είναι ένας διαρκής αγώνας για τους ανθρώπους να επιβιώσουν με τα λίγα, ανάμεσα στα σκληρά βουνά. Το μεροκάματο, ότι και να 'ναι αυτό, το μόνο ζητούμενο, αλλά μαζί μ' αυτό η αλληλεγγύη, η διάθεση να μιλήσει και να βοηθήσει ο ένας τον άλλον. Παντού και οτιδήποτε το προσπερνούσανε συλλογικά!
Και με την μπέσα.
Φτωχή, ίσως παραπάνω απ' ότι πρέπει ανδροκρατούμενη κοινωνία, άτεγκτοι οικογενειολάτρεις, με κολλημένους αλλά ξεκάθαρους ηθικούς κανόνες, αλλά από την άλλη ήξερες ότι ποτέ δεν θα σε εξαπατήσουν.
Το νιωσα τις φορές που έβγαζα την χούφτα μου να πάρουν νομίσματα στις πληρωμές και δεν μου κλεψε ποτέ κανείς ούτε σεντ  (θα μπορούσαμε σαν τουρίστες να λάβουμε αυξημένες τιμές) που σκιζόντουσαν να μας βοηθήσουμε όταν είχαμε πρόβλημα (π.χ. στην επιστροφή που δεν ήταν κλεισμένα όλα τα λεωφορεία κυριακάτικα και έτρεξαν όλοι να μας βοηθήσουν χωρίς αντίτιμο να πάμε στην κεντρική πόλη, ή στο ίντερνετ καφέ που έκανε 80 lek η ώρα και επειδή το δουλέψαμε μόνο 15 λεπτά μας πήρε μόνο 20 και επέστρεψε από μόνος του τα υπόλοιπα κ.α.). Κι εχω ταξιδέψει αρκετά, και σε μας στας Ανατολάς το ακριβώς αντίθετο πάντα συναντούσα.

Μην παραξευνεύσαι, μακριά απ' τις ακραίες και άδικες media προκαταλήψεις, το ταξίδι πάντα δίνει μια άλλη πραγματικότητα, λιγότερο φοβισμένη και πιο εγκάρδια.
Η επίσκεψη στην Αλβανία τ' αξίζει και γι' αυτό που είναι, αλλά και για μας τους Έλληνες ένα τι παραπάνω, επειδή έχει κάτι απ' την αθώα παλιά Ελλάδα.

Ταξίδια, ν' ανοίγουν τα μυαλά! :-)


Σχόλια

  1. Σε χαίρομαι γιατί πας εκεί που οι άλλοι κολλάμε!! Μας μετέφερες μια άλλη εικόνα της Αλβανίας. Και εγώ κάπως έτσι την έχω στο μυαλό μου την Αλβανία. Σαν την παλιά Ελλάδα που μεγάλωσε ο πατέρας μου..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. βερατ...στα τουρκικα...σημαινει εγγραφο που δινει φορολογικα προνομια σε μια πολη...απο εκει βγαινει το ονομα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. να ενημερώσεις το wikipedia πάραυτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ωραίο το άρθρο ,όπως όλα σου......!

    Είναι σίγουρο αγαπητέ Τ. ,ο,τι η επόμενη έξοδός μου, θα είναι στην Αλβανία . Έχω πεισθεί γιατί σκέπτομαι, όπως κι εσύ. Μπράβο ,

    φιλικά Costas P.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. se efxaristoume gia tin pio andikimeniki prosegisi ,me ta kala kai ta asxima teis albanias ,ena megalo bravo

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

400 παλιές έντυπες ελληνικές διαφημίσεις

Γέμισε μωβ η Αθηνάς

Στα προσφυγικά της Κοκκινιάς